Tòa Đài Bắc nói vụ kiện Formosa 'nằm ngoài thẩm quyền'

Tòa cấp quận ở Đài Bắc (Taipei District Court) nói việc xét đơn kiện chống lại tập đoàn Formosa vì gây ra thảm họa môi trường ở Việt Nam "không nằm trong thẩm quyền" của họ.

Thông báo cho truyền thông về quyết định của Tòa hôm 24/10/2019 cũng cho hay cùng ngày, bên nguyên đơn muốn yêu cầu Bộ Tư pháp Đài Loan xem xét lại việc phân bổ thẩm quyền của tòa án trong vụ việc.
Cho đến nay, bên nguyên đơn gồm các đại diện cho nạn nhân vụ ô nhiễm môi trường biển mà Formosa Hà Tĩnh gây ra, đã nộp 1,2 triệu đô la Đài Loan tiền lệ phí tòa.
Họ cũng lên kế hoạch yêu cầu Tòa Thượng thẩm Đài Loan chấp nhận vụ án.
Đây không phải là lần đầu tiên Formosa bị kiện tại Đài Loan.

Một nhóm cư dân Đài Loan sống gần nhà máy Naphtha Cracker số 6 của tập đoàn Formosa Plastics Group (FPG), hồi 2015 đã đệ đơn kiện công ty con của Formosa "gây ung thư".
Họ cáo buộc rằng ô nhiễm từ nhóm nhà máy thường được gọi là Lục Khinh đã dẫn tới tỉ lệ ung thư cao trong người dân và yêu cầu bồi thường 70 triệu đô la Đài Loan, tương đương 2,28 triệu đô la Mỹ.
Theo điều tra của họ, trong năm 2012 và 2013, 75% cái chết ở ba làng thuộc thị trấn Đài Tây là do ung thư, cao hơn tỉ lệ trung bình 34,5% ở Đài Loan.

Vụ kiện lớn bên ngoài Việt Nam

Hàng nghìn người dân miền Trung Việt Nam với sự hỗ trợ của nhiều hội đoàn đã kiện Formosa ở Đài Loan hôm 11/6 đòi 4 triệu đô la Đài Loan, với đơn kiện là của nhóm "Công lý cho Nạn nhân Formosa" nộp cho văn phòng công tố cấp quận ở Đài Bắc.
Theo bên nguyên đơn, họ muốn được bồi thường 4 triệu đô la Mỹ cho 51 nạn nhân và đã hoàn tất hồ sơ nộp tòa hôm 11/6.
Tuy nhiên, tổng số nạn nhân ghi danh để tham dự vào vụ kiện chờ bổ túc hồ sơ cho đến giờ là 7.875 người, theo tìm hiểu của phóng viên BBC News tại Đài Bắc và BBC News Tiếng Việt từ Bangkok.
Tổng cộng 24 người bị kiện được ghi trong đơn, gồm Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh, công ty mẹ là tập đoàn Formosa Plastics Group, các công ty khác có đầu tư vào Hà Tĩnh, cùng các thành viên ủy ban quản trị và cổ đông của các công ty này.
Bà Nancy Bùi, đại diện "Hội Công lý cho Nạn nhân Formosa" nói với BBC News Tiếng Việt từ Đài Loan hôm 11/6.
"Các nạn nhân Formosa khởi kiện hôm nay chỉ là những người chúng tôi tiếp cận được để phỏng vấn. Con số còn lại lớn hơn rất nhiều."
"Đài Loan chỉ là một trong ba nơi chúng tôi sẽ gửi đơn kiện Formosa. Trước đó, chúng tôi đã đưa vụ việc ra Liên Hiệp Quốc. Ngày 12/6, chúng tôi sẽ gửi đơn kiện tới tòa án tại New Jersy, Mỹ, nơi Formosa đóng đại bản doanh."

Hồi cuối 2016, tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Gang thép Hưng Nghiệp Formosa.
Tháng 8/2016, bốn tháng sau khi bị phát hiện xả chất độc hại trái phép gây ra thảm họa môi trường lớn nhất trong lịch sử Việt Nam ở bốn tỉnh miền Trung, Formosa đã bị chính phủ Việt Nam bắt bồi thường 500 triệu USD, khoảng 11 ngàn tỷ VND.