Dưới đây là giai thoại về một
nhân vật có thật trong lịch sử – thị trưởng thành phố New York Fiorello
LaGuardia – người được ca ngợi là ‘ngài thị trưởng vĩ đại nhất’ trong
lịch sử nước Mỹ.
Mùa đông năm 1935 là khoảng thời gian mà
nền kinh tế của nước Mỹ tiêu điều nhất. Không khí ảm đạm bao trùm toàn
bộ thành phố New York, nơi cư ngụ của những đứa trẻ lang thang, những
mảnh đời vất vưởng, và những gia đình túng thiếu không có bữa ăn no…
Vào một đêm lạnh giá giữa tháng 1/1935,
một phiên tòa được tổ chức trong khu phố nghèo nhất New York. Đứng ở vị
trí thẩm phán là ngài thị trưởng đáng kính của thành phố, ông Fiorello
LaGuardia, và bên dưới bục là một bà lão đã gần 60 tuổi, áo quần cũ rách
cùng với dáng vẻ sầu não. Gương mặt tiều tụy của bà hiện lên vẻ xấu hổ,
bà đã bị buộc tội vì lỡ ăn cắp một ổ bánh mì.
Ngài thị trưởng Fiorello LaGuardia, cũng
đồng thời là quan tòa, hỏi: “Bị cáo, bà bị tố là đã lấy trộm bánh mì,
có đúng vậy không?”
Bà lão cúi mặt xuống, ấp úng đáp: “Vâng thưa quan tòa, tôi thật sự đã lấy trộm”.
“Vì sao bà lại lấy trộm? Có phải vì bà đói bụng không?” – quan tòa lại hỏi.
“Thưa quan tòa, tôi đã rất đói. Nhưng
nếu chỉ vì đói thì tôi đã không làm như vậy”, bà lão trả lời. “Đứa con
rể của tôi đã bỏ ra đi, còn con gái tôi thì ốm liệt giường. Tôi cần
chiếc bánh mì này để nuôi hai đứa trẻ đang chết đói… Chúng thực sự rất
đói…” Nói đến đây bà bật khóc.
Bà lão nói xong, đám đông trong phòng xử án vang lên tiếng xì xào bàn tán.
Ngài thị trưởng thở dài. Ông nhìn khắp
gian phòng một lượt, rồi quay sang bà lão và nói: “Bị cáo, tôi sẽ phải
xử phạt bà, luật pháp luôn công bằng và không có ngoại lệ đối với bất kỳ
cá nhân nào. Bà phải nộp phạt 10 đô-la hoặc bị giam 10 ngày trong tù.
Bà chọn cái nào?”
Trong sự bế tắc tột cùng, bà lão đáp:
“Thưa quan tòa, tôi xin bằng lòng chịu phạt. Nếu tôi có 10 đô-la thì đã
không lấy cắp bánh mì. Vậy tôi xin được giam 10 ngày. Nhưng còn đứa con
gái và hai đứa trẻ, ai sẽ chăm sóc chúng đây?”
Ngài thị trưởng khẽ mỉm cười. Ông rút trong túi ra 10 đô-la và bỏ vào chiếc mũ nổi tiếng của mình.
“Đây là 10 đô-la tiền phạt, bà đã được
tự do!” Rồi ông lại hướng cặp mắt về phía những người tham dự phiên tòa:
“Và bây giờ, mong các vị hãy nộp 50 xu tiền phạt. Tiền phạt để trừng
phạt cho sự hờ hững của chúng ta, vì đã để một bà lão khốn khổ phải đi
ăn cắp bánh mì nuôi những đứa trẻ đang chết đói. Ngài Baliff, hãy đi thu
tiền phạt và đưa tất cả cho bị cáo”.
Tất cả mọi người có mặt tại phiên tòa
khi ấy đều không khỏi kinh ngạc. Không khí im lặng đến nỗi một cây kim
rơi xuống đất cũng có thể nghe thấy. Trong phút chốc, tất cả mọi người
lặng lẽ đứng dậy, lấy ra 50 xu và bỏ vào chiếc mũ của ngài thị trưởng.
Ngày hôm sau, tất cả các tờ báo của
thành phố New York đều đồng loạt đưa tin về sự kiện lạ lùng này: 47,5
đô-la tiền phạt đã được trao cho một bà lão nghèo khổ, từng ăn cắp bánh
mì để nuôi những đứa cháu đang chết đói của mình. Ngay cả người chủ lò
bánh mì, cũng như các quan khách và cảnh sát trong thành phố, đều sẵn
lòng nộp phạt 50 xu…
Và đó là câu chuyện về ngài thị trưởng
Fiorello LaGuardia, người đã đưa New York vượt qua những tháng ngày đen
tối nhất của cuộc Đại khủng hoảng. Ông được người dân New York yêu mến
gọi bằng cái tên “Bông hoa bé nhỏ” vì chiều cao khiêm tốn 1,57 m và cái
tên Fiorello (trong tiếng Ý, “Fiorello” nghĩa là “bông hoa nhỏ”). Ông
cũng là người từng lái xe cứu hỏa xông vào các đám cháy lớn, từng đưa
trẻ mồ côi ra sân chơi bóng chày, và khi các tờ báo của New York đình
công, cũng chính ông bước lên đài phát thanh để đọc ‘truyện cười ngày
Chủ Nhật’ cho các em nhi đồng.