 |
Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 1-4, luật sư Từ Huy Hoàng, chuyên về các vụ án hình sự và nhập cư ở Quận Cam, California, Hoa Kỳ đã phân tích các khía cạnh pháp lý xung quanh vụ nghệ sĩ Minh Béo bị bắt ở Mỹ với các cáo buộc ấu dâm về quyền giữ im lặng, chi phí thuê luật sư riêng, các phiên tòa mà Minh Béo dự kiến phải trải qua…
Quyền im lặng nên được dùng như thế nào trong trường hợp của nghệ sĩ Minh Béo thưa ông?
- LS Từ Huy Hoàng: Theo Tu chính án số 5, nghi can có quyền giữ im lặng và có quyền gọi luật sư bất cứ lúc nào khi bị cảnh sát hỏi cung. Luật sự biện hộ sẽ thay mặt nghi can nói chuyện với cảnh sát. Bên Mỹ, nghi can không cần thiết phải chứng minh mình vô tội, mọi chuyện để luật sư lo.
Thông thường cảnh sát sẽ nói trước cho nghi can là họ có quyền giữ im lặng và nói chuyện với luật sư.
Quan trọng nhất, Minh Béo phải giữ im lặng trong tù. Có thể cảnh sát sẽ hỏi là “tại sao cần phải luật sư, hãy nói thật cho chúng tôi biết để chúng tôi có thể giúp anh”. Minh Béo không cần thực hiện theo đề nghị đó.
- Theo Tổng lãnh sự quán VN tại San Francisco, một nhóm luật sư chuyên về các tội phạm tình dục ở Quận Cam đang tìm luật sư công bảo vệ cho Minh Béo. Năng lực của các luật sự công ở Mỹ như thế nào. Trong trường hợp Minh Béo và gia đình muốn thuê luật sư riêng thì phí tổn là bao nhiêu?
- Luật sư công thường xuất hiện trong ngày luận tội mà theo thông báo là 15-4-2016. Lúc đó tòa sẽ nói rằng vì nghi can không có luật sư riêng nên chúng tôi chỉ định luật sư công. Nếu tòa chỉ định luật sư công bào chữa cho Minh Béo, luật sư công này sẽ chủ động liên lạc và nói chuyện với Minh Béo trước khi phiên luận tội diễn ra.
- Trong trường hợp nghi can có giấy chứng nhận tâm thần từ VN, thì có được trả tự do không?
- Trường hợp này thì tòa chỉ định một nhà tâm lý của chính phủ để điều tra xem nghi can có tâm thần hay không.
|
Theo tôi biết, luật sư công ở Mỹ họ giải quyết cả mấy ngàn hồ sơ. Họ rất giỏi nhưng vì quá nhiều hồ sơ, họ không thể sâu sát như luật sư tư.
Ngày diễn ra phiên luận tội, nghi can sẽ được đưa đến tòa trên một chiếc xe. Khi tới tòa, nghi can sẽ được đưa xuống dưới một hầm riêng và luật sư sẽ gặp thân chủ của họ tại đó để coi lại những bằng chứng của cảnh sát và công tố viên.
Đối với các nghi can là người nước ngoài không biết tiếng Anh, luật pháp Hoa Kỳ luôn nhấn mạnh đến tầm quan trọng trong sự thông hiểu giữa các bên nên họ sẽ dùng ngân sách của tòa để thuê phiên dịch miễn phí cho nghi can.
Trong trường hợp Minh Béo và người nhà muốn thuê luật sư riêng thì chi phí có thể dao động từ 100.000 USD đến 200.000USD (gần 4,5 tỉ đồng) vì các tội danh mà Minh Béo bị cáo buộc được xem là nghiêm trọng ở Mỹ với số tiền tại ngoại điều tra lên đến 1 triệu USD.
- Về nguyên tắc, Minh Béo hiện tại vô tội cho đến khi được chứng minh có tội tại tòa án nhưng cảnh sát và truyền thông Mỹ đã công khai hình ảnh và thông tin về việc Minh Béo bị bắt giữ. Luật pháp Hoa Kỳ cho phép việc này như thế nào?
- Theo Tu Chính Án số 1 của Hoa Kỳ về “bảo vệ quyền tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do họp hội, và kiến nghị”, cảnh sát và các cơ quan truyền thông có quyền thông báo tin tức của nghi can cho người dân. Tuy nhiên, tất cả mọi người bên Mỹ hiểu rõ người đó chỉ là nghi can chứ chưa bị buộc tội.
- Trong ba tội danh mà Minh Béo bị cáo buộc liên quan đến hành vi dâm ô với trẻ em, các công tố viên cần bằng chứng gì để buộc tội ông ấy?
- Theo luật tố tụng bên này, công tố viên là bên buộc tội thì họ phải có bằng chứng “beyond reasonable doubt” (không còn gì để nghi ngờ nữa). Tức là không còn một nghi vấn nào cả dù cho chỉ là 0,1% thì lúc đó bên công tố mới thắng được.
Bên luật sư biện hộ và bên công tố viên trình bày những bằng chứng mà họ có cho bồi thẩm đoàn. Tuy nhiên, nếu còn một xíu nghi vấn nào đó chưa được làm sáng tỏ, về nguyên tắc nghi can vẫn không có tội.
Tôi lấy ví dụ gần đây có một trường hợp tòa xử một nghi can bị buộc tội giết người. Cảnh sát thu thập máu từ hiện trường rồi đem về nhà riêng lúc 4g sáng, sau đó 6g sáng họ mới đem vào phòng xét nghiệm. Tại tòa, nhiều người đặt câu hỏi về việc liệu cảnh sát có đánh tráo máu hay không trong khoảng thời gian hai tiếng từ nhà đến phòng xét nghiệm. Chỉ có chi tiết nhỏ như vậy mà phía công tố không thể buộc tội được nghi can.
Trong trường hợp của Minh Béo, để chứng minh ông ấy có tội thì bên công tố viên và cảnh sát phải đưa ra các bằng chứng, nhân chứng thuyết phục hoặc chính Minh Béo tự thú.
- Người thân Minh Béo ở Việt Nam có thể làm gì để hỗ trợ ông ấy?
- Gia đình có thể đóng tiền tại ngoại hầu tra. Sau khi nộp tiền, tòa sẽ cho Minh Béo ra khỏi tù và buộc phải trình diện theo yêu cầu. Trong thời gian tại ngoại, Minh Béo có thể gặp gỡ những luật sư để coi lại kỹ những bằng chứng của bên công tố viên xem những bằng chứng này đã đủ thuyết phục chưa.
Thông thường, nghi can nên đóng tiền tại ngoại vì trong tù rất khó làm việc, một phần là do chịu rất nhiều áp lực và khủng hoảng tâm lý.
- Trường hợp của Minh Béo dự kiến phải trải qua bao nhiêu phiên tòa?
Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, nghi can có quyền yêu cầu pre-trial sau phiên luận tội, tức là những ngày mà luật sư biện hộ cho và bên công tố viên trao đổi, biện chứng với nhau một cách công bằng. Lúc đó, hai bên mở “bài” ra coi mỗi bên có gì.
Sau những ngày pre-trial, hai bên sẽ dẫn nhau ra phiên tòa sơ bộ. Đây là phiên tòa mà bên công tố viên đưa cảnh sát và nhân chứng lên để nói họ có những bằng chứng đủ để buộc tội (chưa phải xét xử), lúc đó tòa xem xét liệu có đủ bằng chứng buộc tội để đưa ra bồi thẩm đoàn hay không.
Ngoài ra, Minh Béo còn có các quyền khác như nhờ luật sư thông báo với tòa là anh ta có thể không được đối xử tốt trong tù, có thể nhờ luật sư hỏi nhân chứng và cảnh sát xem họ có đủ bằng chứng hay không.
- Luật sư có lời khuyên gì cho công dân Việt Nam đi qua Mỹ về việc tuân thủ pháp luật của nước sở tại để tránh vướng vào lao lý?
- Luật Mỹ rất phức tạp và nghiêm ngặt nên lời khuyên tốt nhất của tôi là đừng vi phạm. Những người có thẻ xanh vi phạm có thể bị trục xuất, còn nếu người vi phạm là khách du lịch, họ có thể bị cấm quay trở lại Mỹ vĩnh viễn.
Một cái nữa là khi phạm tội, người vi phạm phải nhớ đến quyền giữ im lặng và sau đó hãy liên lạc với luật sư.
 |
| Luật sư Từ Huy Hoàng - Ảnh: NVCC |
Diễn biến vụ việc
* Ngày 20-3, Minh Béo nói chuyện với một nhóm vũ công ở một sô diễn tổ chức tại một kênh phát thanh ở Hungtinton Beach và nói với các vũ công rằng anh ấy đang tổ chức một buổi thử giọng cho một dự án video.
* Ngày 23-3, Minh Béo bị cáo buộc quan hệ tình dục đường miệng với trẻ em John Doe 1 (tên nạn nhân đã được thay đổi) khi nạn nhân đến thử giọng. Một thời gian ngắn sau đó, John Doe 1 thông báo việc phạm tội của Minh Béo đến Sở Cảnh sát Garden Grove (GGDP). GGDP bắt đầu điều tra vụ này.
* Ngày 24-3, một nhân viên cảnh sát của GGDP giả dạng thành một thiếu niên dưới 14 tuổi và liên lạc với Minh Béo để điều tra kỹ hơn về vụ việc. Minh Béo bị cáo buộc lên một cuộc hẹn với nhân viên cảnh sát này với ý định thực hiện hành vi dâm ô. Minh Béo cuối cùng bị GGDP bắt giữ.
Theo Văn phòng biện lý Quận Cam, nếu bị kết tội, Minh Béo có thể đối diện với mức phạt tù tối đa 5 năm 8 tháng trong nhà tù tiểu bang, đồng thời bị ghi danh suốt đời trong hồ sơ tấn công tình dục. Văn phòng biện lý quận Cam cho hay đang kêu gọi để xác nhận thêm các nạn nhân của Minh Béo.
Thông cáo cho biết nếu muốn được tại ngoại, Minh Béo phải nộp 1 triệu USD và theo lịch sẽ trình diện tại phiên luận tội vào ngày 15-4 ở Văn phòng CJ-1 Central Jail, Santa Ana.
*Ngày 28-3: Văn phòng biện lý Quận Cam (OCDA, California, Mỹ) ra thông cáo báo chí về vụ việc. Thông cáo cho biết Minh Béo bị bắt và khởi tố với cáo buộc 3 tội danh: quan hệ đường miệng với trẻ em, âm mưu thực hiện hành vi dâm ô với trẻ em dưới 14 tuổi và gặp gỡ một trẻ em vị thanh niên với ý định thực hiện hành vi dâm ô.
*Ngày 29-3: Hai cán bộ của Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại San Francisco (Mỹ) đã đến thăm Minh Béo tại nhà tù Theo Lacy, quận Cam sáng 29-3 (giờ Mỹ) và có cuộc tiếp xúc với một nhóm luật sư chuyên về tội phạm tấn công tình dục ở quận Cam cùng ngày.
|
