ở hải ngoại, nhưng tại nhiều ngôi chùa đang xảy ra những xáo trộn rất đáng cho mọi người quan tâm, trong đó có Chùa Giác Hoàng ở thủ đô Washington, ngôi chùa đầu tiên được những người tị nạn đầu tiên xây dựng ở hải ngoại chỉ vài tháng sau Tháng Tư năm 1975.
Và bây giờ, 41 năm sau, Thầy Giác Đức, người có công đầu tạo dựng ra Chùa Giác Hoàng, già yếu bệnh hoạn, đang phải ngồi xe lăn ra “hầu tòa” vì bị một số người nhân danh “hội đồng quản trị” của chùa kiện để trục xuất Thầy ra khỏi Hội.
Pháp sư Thích Giác Đức, xuất gia từ năm lên tám và đã nổi tiếng là một nhà “Sư Quốc gia” trong những năm đầy xáo trộn trên chính trường miền Nam vào thập niên 1960 khi chùa chiền bị Việt cộng xâm nhập lũng đoạn, thao túng. Thầy là một nhà sư uyên bác, đã từng du học Hoa Kỳ và giảng dạy tại Trường Cao Đẳng Quốc Phòng và Đại Học Chiến Tranh Chính Trị thời VNCH.
Sau 30.4.1975, Thầy Giác Đức là một trong những người Việt tị nạn đầu tiên đặt chân lên nước Mỹ, và chỉ vài tháng sau đã cùng một số người dựng nên ngôi Chùa Giác Hoàng giữa thủ đô Washington, nhờ tài năng, uy tín, tầm nhìn xa của Thầy và, chưa kể đóng góp tiền riêng để mua đất lúc ấy gần hai trăm ngàn Mỹ-kim. Nay ngôi chùa được đánh giá vài triệu.
Hiển nhiên, không có Thầy Giác Đức thì không có ngôi Chùa Giác Hoàng, và nếu muốn, khi ấy Thầy có thể làm giấy tờ để giữ ngôi chùa làm của riêng, nhưng Thầy đã lập ra “Công-đồng Giáo-hội Phật-giáo tại Mỹ” (The Buddhist Congregational Church of America, viết tắt là BCCA) để quản trị Chùa, đâu có ngờ bây giờ bị chính những người đáng lẽ phải nhớ ơn Thầy, kiện ra tòa để chiếm chùa.
Từ Boston, Thầy Giác Đức đã phải đáp máy bay lên xuống Washington DC nhiều lần để hầu tòa. Có lần đã bị xuất huyết bao tử, bất tỉnh, suýt đi theo ông Nguyễn Ngọc Bích, một trong những người bị kiện như Thầy, và đã “vỡ tim mà chết” trên một chiêc máy bay từ Washington tới Manila vào đầu tháng 3 vừa qua, sau khi bị ông luật sư của nguyên đơn hành hạ suốt 5 tiếng đồng hồ trong cái thủ tục được gọi là “deposition” (tra hỏi&đáp).
Pháp sư Thích Giác Đức là một nhà tu đức trọng tài cao, và do duyên nghiệp, đã lập gia đình vào năm 1981 và rời Chùa Giác Hoàng đi Boston để phục hưng một dòng tu khác của đạo Phật cho phép nhà tu lập gia đình đã hiện hữu tại Việt Nam từ đời Vua Trần Nhân Tôn, và ngày nay đang thịnh hành tại nhiều quốc gia, trong đó phổ biến nhất là tại Nhật Bản.
Rời Chùa Giác Hoàng hơn 30 năm, Thầy Giác Đức cũng chưa yên thân và dù già yếu cũng phải chấp nhận “ăn thua” với những người cũng không “trẻ” gì hơn mình nhưng lòng còn sùng sục tham sân si.
Lên tiếng trước tòa chiều ngày 26 tháng 4, Thầy Giác Đức đã không cầm được lòng, bật khóc và nghẹn ngào nói lớn: “Không làm chùa cũng khổ, mà làm chùa cũng khổ. Tôi phạm tội gì mà bằng này tuổi và bệnh hoạn vẫn phải bị lôi ra trước tòa ... Những người nhân danh Phật giáo mà kiện thưa thày, Phật tử đánh Phật giáo thì ai chết đây?”
Thầy Giác Đức đã làm cả tòa xúc động. Trong những phiên tòa suốt hai tuần qua, các cụ đã lần lượt được gọi lên để được luật sư hai bên đối chất, nhiều cụ đi một bước phải có người dìu, nói không ra tiếng, thở chẳng ra hơi. Chứng kiến cảnh này, mấy ai tránh khỏi thở dài.
Có cụ sau mấy tiếng đồng hồ bị quay như dế, lảo đảo bước ra cửa còn bị Phật tử chặn lại vặn hỏi: “Tại sao đi kiện làm gì? Vì tiền hay vì chính trị?” Và, cụ cúi đầu lặng lẽ tiếp tục bước đi lảo đảo.
“Quan tòa”, một bà da trắng mắt xanh, chắc cũng không thích thú gì với vụ kiện thưa của các cụ nên một lần nữa, trước khi chấm dứt phiên tòa ngày 26 tháng 4, lại kêu gọi các cụ nên tìm một phương thức nào đó để thu xếp với nhau cho êm đẹp hơn là để “người ngoài” phân xử.
Trước đây, ngày 5 tháng 2, nữ Thẩm phán Beck cũng đã dành ra một buổi để hai bên luật sư nói chuyện với nhau nhưng không đi đến đâu vì thái độ cứng rắn của luật sư bên nguyên. Nay, bà Beck lặp lại lời kêu gọi “điều đình” (compromise) và cử một người trung gian để hai bên ngồi lại với nhau một lần nữa vào ngày 5 tháng 5 sắp tới, tiếp tục hòa đàm.
Không biết bên đi kiện (nguyên đơn) đã “thấm mệt” và… vàng mắt chưa, còn các cụ bên bị đơn thì chỉ muốn vụ kiện cáo này chấm dứt sớm ngày nào hay ngày ấy vì lý do rất đơn giản: tiền. Càng kéo dài thì càng tốn tiền luật sư: mỗi giờ 300 đô. Chạy tiền bở hơi tai mà vẫn không đủ để trả những cái “bills” do luật sư gửi tới.
Nói đến tiền thù lao luật sư, nhiều Phật tử đang thắc mắc tiền cúng Phật của họ ở Chùa có bị đem…cúng cho luật sư hay không? Và, nếu có thì có chính đáng và hợp lệ hay không? Về vấn đề này Pháp sư Giác Đức nói: “Không bên nào có quyền lấy tiền Phật tử cúng Chùa để trả cho luật sư vì vụ tranh tụng này là thể hiện của lòng tham, sân, si. Xin đừng nhân danh Đạo Pháp để phạm luật ‘Tín thí nan tiêu’”.
Phán quyết của tòa tư pháp chưa biết bao giờ mới có, nhưng bản án của “tòa công luận” thì đã thấy rõ: Khu dành cho người dự khán trong phòng xử được chia làm hai, bên phải 25 ghế bên trái 25 ghế, ở giữa là lối đi. Hầu hết những người tới dự khán theo dõi vụ Chùa Giác Hoàng là Phật tử đã ngồi chia phe: Phe bên “bị” chọn bên phải từ cửa vào luôn luôn đông đảo, đôi khi hết ghế. Phe bên “nguyên” ngồi bên trái chỉ lèo tèo năm, bảy người.
Ký Thiệt
