FAYETTEVILLE, North Carolina - Nguyễn Văn Đoàn, một thanh niên mới
có 33 tuổi, đang có cơ hội được rời nhà tù sớm hơn bản án từng được đưa
ra trước đây.
Theo tin của nhật báo Fayetteville Observer, Đoàn đã ở tù từ khi còn
là một thiếu niên vì một vụ giết người mà anh nói rằng anh không gây
ra. Tại tòa án ngày thứ Năm, 11 tháng 1, 2018, tòa cứu xét việc có thể
cho Đoàn được trả tự do trong khoảng 10 năm nữa. Nếu được như vậy thì
anh bị giam ít nhất 25 năm.
Vào năm 2003, một bồi thẩm đoàn kết án Nguyễn Văn Đoàn có tội, trong
vụ bắn chết Tarandy Cutts 18 tuổi, trên một sân bóng rổ gần nơi hiện
nay là trường tiểu học Walker-Spivey Elementary, bên đường Old
Wilmington Road. Lúc đó Đoàn 17 tuổi, sống trong một ngôi nhà thuộc làng
Habitat for Humanity, tức là nơi dành cho người nghèo ở gần đó.
Vào chiều thứ Năm, ông Jim Ammons, thẩm phán thường trú cao cấp của
Toà Thượng Thẩm Cumberland Cointy, đã giảm bản án tù chung thân của Đoàn
với triển vọng được thả có điều kiện sau 25 năm bị giam giữ.
Trong năm 2003, Đoàn bị chính ông quan tòa Ammons này tuyên án tù
chung thân. Đó là bản án bắt buộc theo luật tiểu bang North Carolina lúc
bấy giờ, khi một người nào đó bị kết tội giết người bậc một.
Đến năm 2012 và năm 2016, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ yêu cầu North
Carolina và những tiểu bang khác phải bỏ việc tuyên án tù chung thân
không có cơ hội được phóng thích đối với những người phạm tội khi đang ở
tuổi vị thành niên.
Vì luật mới nên tòa cần có một buổi điều trần để đánh giá trường hợp
của Nguyễn Văn Đoàn. Ông James Parish, luật sư của Đoàn, cho biết Đoàn
nên được giảm án vì anh ta có thể cải huấn được.
Thẩm phán Ammons nói rằng ông chán cảnh nhìn thấy những người trẻ
tuổi trong tòa án của ông vì tội giết người. Ông nói, “Điều này đã không
nhất thiết phải xảy ra, và đó là một bi kịch cho cả hai bên.”
Thẩm phán Ammons phán quyết rằng Nguyễn Văn Đoàn có thể trở về với
xã hội vào một thời điểm nào đó. Sau đây là một số điều ông nhận thấy
trong trường hợp của Đoàn:
- Nguyễn Văn Đoàn còn nhỏ tuổi vào thời điểm xảy ra tội phạm và ông
còn nhớ rằng Đoàn cho thấy “tính tình chưa trưởng thành trong cuộc xét
xử.” Đây là những yếu tố giảm nhẹ tội cho Đoàn.
- Đoàn có một “mối quan hệ có thể giúp giảm tội” với Cutts. Trong
cuộc xét xử Đoàn hồi năm 2003, có lời khai rằng Cutts đã bắt nạt Đoàn,
lấy tiền của anh, cho cho Đoàn được có mặt trong một số con đường trong
khu phố của Cutts, và có lần Cutts bóp cổ Đoàn.
- Đoàn không có phạm tội trước khi xảy ra vụ giết người.
- Đoàn cố gắng tự cải tiến bằng cách lấy các lớp đại học ở trong tù
cho đến khi được 21 tuổi, và sau đó cố gắng học nghề. Luật sư Parish nói
với thẩm phán Ammons rằng Nguyễn Văn Đoàn đã học nghề xây dựng, bắt ống
nước và dây điện.
Trong khi đó công tố viên Rob Thompson lập luận rằng Nguyễn Văn Đoàn
đã bình tĩnh bắn Cutts một phát, và khi Cutts ngã xuống đất, Đoàn bước
tới và bắn thêm bốn phát nữa.
Ông Thompson nói, “Điều này chứng tỏ một sự lạnh lùng bất thường.”
Bà Angela Cutts, mẹ của Cutts, đã tham dự phiên điều trần nhưng
không làm chứng. Ông Thompson nói rằng sau đó bà không có ý kiến công
khai nào cả.
Gia đình Nguyễn Văn Đoàn và một người bạn của gia đình cũng tham dự
buổi điều trần. Đoàn cười và vẫy tay chào họ và nói chuyện với mẹ, bà
Nguyễn Đặng, bằng tiếng Việt trong mấy phút