Nghề nail có thể nói là công việc chủ yếu của nhiều bà con người Việt tại Mỹ. Tuy nhiên thời gian gần đây, những tiệm Nail của người Việt đang gặp phải nhiều khó khăn do điều luật mới của tiểu bang Washington. Vì vậy mà nhiều người lao động chui sẽ có khả năng bị thất nghiệp.
Từ hơn 5 năm qua, cơ quan lao động tại hầu hết các tiểu bang Hoa Kỳ đã và đang tiến hành kiểm tra việc thi hành luật lệ lao động tại các tiệm Nail do người Việt làm chủ. Cùng lúc đó, sở thuế vụ liên bang IRS cũng đã kiểm toán rất nhiều tiệm Nail của người Việt tại khắp các tiểu bang. Và kết quả là rất nhiều chủ tiệm Nail đã bị phạt vạ khá nặng nề do vi phạm các luật lệ lao động và thuế vụ áp dụng trong nghề Nail.
Đến năm 2016 vừa qua, Bộ Lao Động liên bang Hoa Kỳ lần đầu tiên đã trực tiếp nhập cuộc và chọn vùng Seattle của tiểu bang Washington để tiến hành những vụ kiểm tra bất ngờ không báo trước nhắm vào các tiệm Nail. Mục đích kiểm tra cũng là để đảm bảo việc thi hành luật lệ lao động trong tiệm Nails và các thợ Nail phải được phân loại là “employee” hoặc “independent contractor” đúng theo quy định của luật liên bang, ngăn chận những vi phạm trong vấn đề lương bổng quy định bởi Đạo Luật Tiêu Chuẩn Lao Động Công Bằng (the Fair Labor Standards Act). The Fair Labor Standards Act (FLSA) là luật liên bang ra đời năm 1938 bảo đảm một số phúc lợi cho người làm việc ở Mỹ, đặc biệt là quyền được hưởng mức lương tối thiểu (minimum wages) theo luật hiện hành, và lương giờ phụ trội (overtime wages) gấp một rưỡi lương tối thiểu cho các giờ làm việc sau 40 giờ trong một tuần lễ. Tuy nhiên, luật FLSA không áp dụng cho “independent contractor.”
Trong vài năm gần đây, Bộ Lao Động Hoa Kỳ cho biết rất quan ngại về sự kiện một số chủ tiệm Nail khắp nơi trên nước Mỹ đã tự ý phân loại thợ Nail là “independent contractor” một cách trái phép và dùng 1099-MISC để trả lương cho thợ với mục đích tránh thi hành các luật lệ lao động quy định bởi đạo luật FLSA, tạo sự thiếu công bằng và gây thiệt thòi cho những chủ tiệm thi hành đúng luật lệ. Theo lời của giám đốc văn phòng Bộ Lao Động liên bang tại miền Tây Hoa Kỳ là ông Ruben Rosalez, mặc dầu Bộ Lao Động ủng hộ việc các doanh nghiệp dùng người thật sự là “independent contractor,” chủ tiệm Nail phải tuân theo các quy định pháp lý trong việc phân loại thợ Nail. Ông cũng cho biết những vụ kiểm tra nhắm vào các tiệm Nail do Bộ Lao Động đề xướng sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới đây để đảm bảo sự công bằng cho các chủ doanh nghiệp biết tuân thủ luật lệ.
Cũng nên biết rằng những vụ kiểm tra của Bộ Lao Động liên bang nhắm vào tiệm Nail sẽ không phải chỉ nhằm vào vấn đề chủ tiệm phân loại thợ Nail là “independent contractor” một cách trái phép, nhưng chính yếu là để bảo đảm các tiệm Nail phải thi hành đúng đắn luật FLSA nếu thợ làm trong tiệm là “employee.” Vì vậy, những chủ tiệm Nail có thợ là “employee” (trả lương bằng mẫu W-2) mà không hiểu rõ vấn đề lương bổng quy định bởi luật FLSA, cũng rất dễ bị phạt vạ trong những vụ kiểm tra của Bộ Lao Động.
Vấn nạn nghề Nail: Trả lương bằng tiền mặt
Từ mấy chục năm nay, hầu hết các tiệm Nail của người Việt vì nhiều nguyên nhân khác nhau, vẫn thường bao lương và trả một phần lương cho thợ bằng tiền mặt. Trong thời gian sắp đến, với sự gia tăng kiểm tra các vi phạm trong vấn đề lương bổng nhắm vào tiệm Nail do Bộ Lao Động liên bang Hoa Kỳ đề xướng, việc trả tiền mặt cho thợ Nail sẽ là một thứ ‘lợi bất cập hại’ đối với khá nhiều chủ tiệm Nail. Lý do đơn giản là vì chủ tiệm khi trả lương bằng tiền mặt cho thợ Nail, sẽ không có chi phiếu để chứng minh số tiền lương thật sự đã trảtheo đúng với số giờ làm việc của người thợ. Và trong trường hợp đó, nếu đang dùng W-2 để trả lương cho thợ, hoặc dùng 1099-MISC mà không chứng minh được thợ là “independent contractor,” chủ tiệm trả tiền mặt cho thợ sẽ dễ bị xem là đã vi phạm luật FLSA khi bịkiểm tra bởi cơ quan lao động, hoặc tệ hại hơn nữa là khi bị thợ Nail kiếm chuyện khiếu nại hay kiện cáo trước tòa án như thường xảy ra trong thời gian gần đây. Cần lưu ý rằng thợ Nail dầu đi làm chui bất hợp pháp hay không có bằng hành nghề cũng vẫn được bảo vệbởi luật FLSA, vì vậy sẽ có quyền kiện chủ tiệm vi phạm luật lao động để đòi bồi thường.
Năm 2012 vừa qua, cơ quan lao động tiểu bang New York sau khi đến kiểm tra tiệm Cindy’s Total Care tại Manhattan, đã kiện chủ tiệm này ra tòa vì không có sổ sách ghi giờ làm việc của thợ Nail theo đúng luật lao động và đã bao lương hàng ngày trả bằng tiền mặt cho thợ làm việc trên 40 giờ mỗi tuần, vì vậy không chứng minh được là đã trả đầy đủ lương giờ overtime cho thợ theo luật FLSA. Kết quả làtòa án đã buộc chủ tiệm Cindy’s Total Care phải bồi thường tiền lương overtime và tiền thiệt hại tổng cộng $235,920 cho một số thợ Nail đã có thời gian làm việc tại tiệm này.
Tại California, tổ chức Asian Law Caucus chuyên trợ giúp pháp lý cho người Á châu hồi cuối năm 2011 đã giúp cho khoảng 125 thợ Nail mà phần đông là người Việt nộp đơn kiện Natalie Salon tại tòa án quận San Mateo, cáo buộc chủ tiệm vi phạm luật FLSA. Natalie Salon là công ty do người Việt làm chủ có nhiều tiệm Nail tại vài thành phố trong vùng vịnh San Francisco. Đơn kiện cáo buộc Natalie Salon đãtrả lương khoáng cho thợ Nail không tương xứng với số giờ làm việc hàng ngày và giờ overtime của thợ theo luật lao động, không cho thợ có giờ nghỉ để ăn trưa, trừ bớt tiền tips khi khách trả cho thợ bằng thẻ tín dụng, và không cho thợ nói tiếng Việt trong lúc làm việc. Cuối tháng Hai 2013 vừa qua, mặc dầu không nhận lỗi đã vi phạm luật lao động, Natalie Salon đã phải đồng ý trả $750,000 để dàn xếp vụ kiện kéo dài quá tốn kém.
Tóm lại, rất nhiều tiệm Nail lớn nhỏ tại các tiểu bang Hoa Kỳ do người Việt làm chủ đã bị phạt vạ và thưa kiện trong thời gian gần đây vìkhông hiểu rõ hoặc vì xem thường các luật lệ lao động áp dụng trong nghề Nail. Có tiệm với vài ba người thợ Nail cũng bị kiểm tra và phạt vạ bởi cơ quan lao động hoặc sở thuế IRS. Và qua sự kiện Bộ Lao Động liên bang Hoa Kỳ trực tiếp đề xướng những vụ kiểm tra bất ngờ nhắm vào các tiệm Nail trong vùng Seattle trong năm 2012 vừa qua, chắc chắn rằng tiệm Nail tại nhiều nơi trên nước Mỹ sẽ tiếp tục là mục tiêu kiểm tra của Bộ Lao Động liên bang trong thời gian sắp đến. Khi vi phạm được tìm thấy qua một cuộc kiểm tra không báo trước của Bộ Lao Động, chủ tiệm Nail sẽ bị phạt hoặc bị truy tố trước tòa án dân sự, và có thể phải bồi hoàn cho thợ Nail các khoản tiền lương đã không trả đúng theo luật lao động. Giám đốc văn phòng Bộ Lao Động miền Tây Hoa Kỳ là ông Ruben Rosalez cho biết riêng BộLao Động liên bang Hoa Kỳ trong hai năm qua đã thâu lại được hơn $688,000 tiền lương mà các tiệm Nail trả thiếu cho thợ. Cũng cần lưu ý rằng chủ tiệm Nail sau khi bị phạt vạ bởi cơ quan lao động, còn có thể bị sở thuế vụ IRS kiểm toán để truy thâu các khoản thuế đãkhông trả đầy đủ theo luật thuê mướn “employee.”
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Không nên chờ đến lúc ‘mất trâu rồi mới lo rào chuồng’ thì đã quá muộn. Để tránh bị phạt vạ và rắc rối với luật pháp gây thiệt hại cho công việc làm ăn và thậm chí ảnh hưởng đến cả đời sống gia đình, những chủ tiệm Nail trả lương cho thợbằng W-2 phải chuẩn bị để khi bị kiểm tra, hoặc trong trường hợp thợ Nail khiếu nại hay thưa kiện, sẽ có đầy đủ hồ sơ ghi rõ số giờ màthợ Nail đã có mặt tại tiệm theo sự sắp xếp của chủ tiệm, dầu có làm việc hay không, cùng với bằng chứng đã trả lương đủ số giờ mà thợcó mặt ở tiệm theo đúng quy định của luật FLSA. Về phần chủ tiệm Nail dùng 1099-MISC để trả công cho thợ Nail thì cần phải hiểu rõvà áp dụng các quy định trong việc sử dụng “independent contractor,” và quan trọng hơn hết là phải có thể chứng minh người thợ đó là“independent contractor” theo đòi hỏi của luật lệ hiện hành nếu bị kiểm tra. Đây là một việc khá phức tạp cần sự giải thích và hướng dẫn của giới chuyên môn, chứ không đơn giản là dùng một tờ hợp đồng để dán nhãn hiệu “independent contractor” cho người thợ nhưnhiều chủ tiệm Nail lâu nay vẫn lầm tưởng một cách tại hại. Và như đã trình bày ở phần bên trên, chủ tiệm Nail tại hai tiểu bang New Jersey và Pennsylvania không thể dùng 1099-MISC để trả công cho thợ làm trong tiệm của mình.
