VOA 22.12.2018
Chính phủ Mỹ đóng
cửa một phần vào ngày thứ Bảy trong một tranh chấp kịch liệt liên quan tới việc
Tổng thống Donald Trump đòi Quốc hội cấp 5 tỉ đôla để xây một bức tường dọc
theo biên giới với Mexico.
Sau khi không đạt
được thỏa thuận ngân sách vào ngày thứ Sáu, các nhà lãnh đạo Quốc hội và Nhà
Trắng cam kết sẽ tiếp tục thương thảo vào cuối tuần để tìm kiếm một thỏa thuận
nhằm chấm dứt việc đóng cửa trước đợt nghỉ lễ Giáng sinh.
Bế tắc xảy ra khi
ông Trump gây rối loạn tiến trình thương thảo hồi đầu tuần này bằng việc từ
chối tán thành một thỏa thuận tài trợ ngắn hạn mà các thượng nghị sĩ Đảng Dân
chủ và Cộng hòa đạt được vì nó không bao gồm 5 tỉ đôla cho bức tường biên giới
của ông.
Hạ viện Hoa Kỳ, nơi
phe Cộng hòa chiếm đa số cho đến khi phe Dân chủ tiếp quản vào ngày 3 tháng 1,
sau đó thông qua dự luật bao gồm 5 tỉ đôla, nhưng nó bị kẹt lại tại Thượng viện
và việc đóng cửa bắt đầu vào nửa đêm ngày thứ Sáu.
Ông Trump tìm cách
đổ lỗi cho phe Dân chủ.
Ông Trump đã viết
trên Twitter rằng "Đóng cửa chính phủ lần này là của Đảng Dân chủ"
(The Democrats now own the
shutdown!) mặc dù hồi tuần trước ông đã nói là ông ‘tự hào’ sẽ đóng cửa chính phủ do
bất đồng về an ninh biên giới và "Tôi sẽ là người đóng cửa chính phủ"
và “Nếu phe Dân chủ bỏ phiếu chống thì sẽ xảy ra đóng cửa chính phủ và đóng
cửa rất lâu”
Ông Chuck
Schumer, lãnh đạo Dân chủ tại Thượng viện, đã không chấp nhận bị đổ trách
nhiệm.
“Tổng thống
Trump ạ, lần đóng cửa này là của Ngài,” ông phát biểu trước Thượng viện. “Chính
miệng Ngài đã nói như thế.”
Phe Dân chủ liên
tục nhắc nhở ông Trump, và cử tri, rằng chính ông vào tuần trước tuyên bố ông
tự hào sẽ đóng cửa chính phủ để giành được ngân quỹ xây tường.
Khoảng ba phần tư
các chương trình của chính phủ liên bang được cấp ngân quỹ cho đến ngày 30 tháng
9 năm sau, nhưng ngân quỹ cho các cơ quan khác - bao gồm các bộ An ninh Nội địa,
Tư pháp và Nông nghiệp - đã hết hạn vào nửa đêm.
Các công viên liên
bang sẽ đóng cửa và hơn 400.000 công chức “thiết yếu” của liên bang trong các cơ
quan đó sẽ làm việc mà không được trả lương cho đến khi tranh chấp được giải
quyết. 380.000 người khác sẽ bị cho nghỉ không lương, nghĩa là họ được nghỉ phép
tạm thời.
Các nỗ lực chấp
pháp, tuần tra biên giới, chuyển phát thư và hoạt động tại sân bay sẽ vẫn tiếp
tục.
Để chấm dứt việc đóng
cửa, cả Hạ viện lẫn Thượng viện sẽ phải phê chuẩn bất kì thỏa thuận nào được thương
thuyết giữa đội ngũ của ông Trump và các nhà lãnh đạo Cộng hòa và Dân chủ.
Việc đóng cửa có
thể kéo dài đến ít nhất là khi một Quốc hội mới triệu tập vào ngày 3 tháng 1 và
phe Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện từ tay phe Cộng hòa. Tuy nhiên, điều đó
không nhất thiết có nghĩa là ông Trump sẽ đồng ý thỏa hiệp.