Lê
Phước Tuấn đã thọ án tù kể từ tháng Giêng 2007 vì tội danh hành hung
một quan chức tháp tùng trong chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của thủ tướng
CSVN Phan Văn Khải vào tháng 6, 2005.Toàn bộ vụ án có những tình tiết phức tạp do hồ sơ cá nhân của Lê Phước Tuấn và anh chưa là công dân Hoa Kỳ. Để đơn giản hóa vấn đề theo lời khuyên của luật sư biện hộ, anh Lê Phước Tuấn đã xác nhận một số tội danh hình sự và chịu án 6 tháng tù. Theo dự định thì hạn tù sẽ mãn vào ngày 29 tháng 6, 2007.
Luật lệ di trú Hoa Kỳ ràng buộc nếu tù nhân không phải là quốc tịch Hoa Kỳ thì sau khi mãn hạn, sở di trú sẽ lưu giữ thêm 72 tiếng đồng hồ. Ngày anh Lê Phước Tuấn được thả lại rơi cuối tuần và sau đó lại là tuần lễ độc lập củ a Hoa Kỳ (04/07/2007) nên có sự chậm trễ về thủ tục hành chánh. Lê Phước Tuấn phải đợi tới ngày 5 tháng 7, thì mới hết 72 giờ lưu giữ.
Cùng lúc Bộ Nội An (Homeland Sercurity Department) đưa chỉ thị bắt giữ Lê Phước Tuấn lại. Đây là một chỉ thị bất ngờ từ phía chính phủ khiến luật sư biện hộ không kịp trở tay.
Khi vào tù, Lê Phước Tuấn đã chọn tiểu bang North Carolina vì gần nhà. North Carolina là nơi tù nhân chứ không phải là tiểu bang mà Lê Phước Tuấn phạm luật. Quyết định bắt trở lại không phải là trách nhiệm của chính phủ tiểu bang. Do đó khi nhiều người muốn tới chào mừng Lê Phước Tuấn mãn hạn tù thì nhà tù tiểu bang đều thông báo là thả rồi. Ngay cả luật sư Zahedi, trong vài ngày, cũng không biết rõ hiện trạng của thân chủ mình. Sau đó Ls Zahedi được thông báo là hồ sơ của Lê Phước Tuấn đã bị bộ Nội An “gạch đỏ” (Red Flag). Chỉ có nhân viên cao cấp của bộ Nội An mới đủ thẩm quyền quyết định việc này.
Đây là điều rất phức tạp trong luật pháp Hoa Kỳ và còn nhiều giải thích mù mờ đến ngay luật sư cũng không hiểu rõ. Số tiền thế chân $30,000 vẫn còn đó. Hạn tù cũng đã mãn nhưng do một quyết định bất ngờ của chính phủ Hoa Kỳ nên anh Lê Phước Tuấn tiếp tục bị giam giữ trong trại dành cho những di dân bất hợp pháp. Khi được hỏi về số tiền thế chân thì luật sư Zahedi được cho biết là phía nguyên đơn đã quyết định huỷ bỏ. Tất cả trả lời với luật sư Zahedi đều do quan chức cao cấp của bộ Nội An điều khiển từ xa.
Trong phiên toà ngày 1 tháng 8, để trình bày cho chánh án biết rõ những sự việc đang diễn tiến, công tố viện giải thích với Toà là tất cả thời gian tù 6 tháng (vừa xong) của Lê Phước Tuấn là để thọ án trước đó tại toà tiểu hình ở California. Khi bị truy hỏi hồ sơ án lệnh công tố viện xin khất với Chánh án sẽ trình bày lý do vào ngày 14 tháng 8.
Thực tế, Công tố viện không thể có hồ sơ này (án tiểu hình tại California) vì khi toà phán 6 tháng là phán tội đả thương tại vụ biểu tình chống phái đoàn Phan Văn Khải. Công tố viện hẹn ngày 14 tháng 8 này để trả lời và gia hạn cho luật sư biện hộ có 10 ngày phúc đáp. Phiên tòa kế tiếp sẽ diễn ra vào ngày mồng 5 tháng 9, 2007. Đó là những diễn biến bất ngờ khiến Lê Phước Tuấn đã bị lưu giữ sau khi đã mãn hạn tù. Công tố viện lý giải là quan tòa hiểu lầm hồ sơ khi tuyên án.
Đây là những tình tiết hết sứ bí hiểm do chỉ thị của bộ nội an mà ngay cả trại tù, quan tòa, và luật sư biện hộ Zahedi cũng không hiểu rõ. Sau khi luật sư Zahedi tranh luận gay gắt với trại tù North Carolina thì họ cho biết là anh Lê Phước Tuấn hay những ai ủng hộ Lê Phước Tuấn có thể đâm đơn kiện chính phủ liên bang vì những bất công này. Uỷ Ban Pháp Lý cho vụ Jerry-Kiley và Lê Phước Tuấn đang nghiên cứu và tham khảo hồ sơ về vấn đề này để có quyết định kiện đến bộ nội an hay là cả chính phủ liên bang nếu được sự đồng ý của anh Lê Phước Tuấn.
Uỷ ban pháp lý trong những ngày đó cũng không biết tin tức gì nhiều cho đến khi anh Lê Phước Tuấn ở trong tù gọi ra và cho biết tình hình. Anh rất là tức giận vì biết rõ có một chuyện gì rất mờ ám do một áp lực chính trị.
Tình hình hiện tại của anh tương đối dễ chịu hơn trại tù North Carolina mà anh chịu đựng trong 6 tháng qua và anh đã được gọi điện thoại ra ngoài dễ dàng. Điều anh mong là muốn biết sự thật chứ “ddã mình làm mình chịu, ở tù bao lâu cũng đâu sợ”. Ở bên ngoài mọi người chỉ mong tới ngày 14 tháng 8 để biết sự tình và đợi phiên toà ngày mồng 5 tháng 9.
Trong lúc này đây, phía bà luật sư biện hộ cũng đang hết lòng tìm sơ hở của bên công tố để xoá án cho anh Lê Phước Tuấn.
Cũng vì lý do anh Lê Phước Tuấn không có quốc tịch mới bị nhiều vấn đề gian khó như vậy. Rõ ràng đây cũng là một vấn đề nhân quyền của những người con lai và danh dự cộng đồng. Uỷ ban pháp lý hết sức kêu gọi đồng hương ủng hộ cho anh Lê Phước Tuấn bằng cách tham dự phiên tòa ngày mồng 5 tháng 9 với khí thế cộng đồng. Ông Lý Văn Phước, chủ tịch cộng đồng tại Hoa Thịnh Đốn sẽ ra thông báo nay mai. Nhân danh uỷ ban pháp lý, ông cũng sẽ kêu gọi các tổ chức cộng đồng liên lạc ngay với các dân biểu, nghị sĩ tiểu bang về sự bất công này. Nếu đi xa hơn, vụ kiện chính phủ cũng có thể được bàn tới để gây sự chú ý về thân phận của người con lai mà chính phủ Hoa Kỳ đáng ra nên xác nhận ngay từ khi họ rời Việt Nam vào Mỹ.
Lê Phước Tuấn, anh bình thản như lúc có tự do. Tuy buồn lòng với số phận long đong nhưng ông vẫn luôn nhận trách nhiệm cá nhân. Địa chỉ hộp thư trại tù của Lê Quốc Tuấn hiện nay là:
Tuan Le – L2, Piedmont,
Detainee Center,
PO. Box 488,
Sarmville VA 23901.
Khi có thể, anh Tuấn vẫn trao đổi với người thân quen bằng điện thoại thẻ điện thoại do những bạn bè gởi vào.
Điều kiện trong trại tù ở Sarmville (giành riêng cho di dân bất hợp pháp) tốt hơn, nhưng nỗi cô đơn và tương lai bất định là điều khiến Lê Phước Tuấn quan tâm hơn: “Thà bị tuyên án 5 năm, 6 năm tù luôn còn hơn là hoàn cảnh bất ổn như hiện nay”.
Một điều rất trớ trêu: những người con lai, như Lê Phước Tuấn, qua Mỹ vì đã được xác định liên hệ huyết thống nhưng không có quốc tịch Mỹ (gốc Việt) như đa số trong cộng đồng Người Việt ở Hoa Kỳ. Nhiều người con hai dòng máu Mỹ-Việt đã trưởng thành trong hoàn cảnh xã hội khắc nghiệt, không có nhiều lựa chọn đưa đến hệ quả thiếu vốn văn hoá, không đủ chữ nghĩa và phải chịu thiệt thòi vì không phải, chưa phải là công dân Mỹ.
Anh Lê Phước Tuấn là một nhân vật sóng gió tốn bao nhiêu giấy mực cho báo chí Hoa Kỳ. Cú đấm của anh là cú đấm biểu tượng vào bạo quyền CS. Trong một bài báo do Đàn Chim Việt đăng tải không lâu trước khi anh vào tù anh cũng đã xác nhận chuyện xảy ra vì phải đánh trúng một nhân vật trong phái đoàn CS chứ không cố ý phải đánh trọng thương một ông tên là Nguyễn Quốc Huy, phó chủ nhiệm văn phòng chính phủ.
Lê Phước Tuấn là một người thanh niên chịu nhiều thiệt thòi trong cuộc sống. Ngoài cú đấm sóng gió (anh đã trả giá với pháp luật ở Mỹ), ông còn được biết là một người hào sảng, hòa nhã, và rất nhiệt tình với mọi người.
Ngày 5 tháng 9 này là ngày đồng hương Hoa Thịnh Đốn và các nơi sẽ quyết tâm nói với toà án và công tố viện là họ đang đối xử bất công với một thành viên yêu quý của cộng đồng.
Chúng tôi sẽ cố gắng nắm bắt mọi thông tin hồ sơ toà án để đưa đến đồng hương quan tâm những chi tiết cập nhật nhất trong những ngày sắp tới.
